Tarih: 20.04.2010
Bilindiği üzere;2009 T.Yılı Kurumlar vergisi beyan dönem 26.04.2010 günü itibariyle sona eriyor.Anayasa Mahkemesinin 2006/95 Esas, 2009/144 K.sayılı iptal Kararının, 8 Ocak 2010 tarihinde yürürlüğe girmesine ve günlerdir süren tartışmalara rağmen M.B.Gelir İdaresi Başkanlığınca EBY’ da 2009 Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Yatırım İndirimi satırına yer verilmediği ve %30 oranında K.V. hesaplanmasına olanak verecek şekilde düzenlenmediğinden; mükellefler ancak bağlı oldukları vergi dairesine İhtirazi Kayıtla Dilekçe vermek ve yasal süre içerisinde Vergi Mahkemesinde dava açmak ve davayı kazanmak suretiyle yatırım İndirim haklarını kullanma ve ödedikleri vergiyi geri alabilme hakkını elde etme olanağına kavuşabileceklerdir.
Gelir İaresi Başkanlığı, EBY programında 2010 T.Yılına ilişkin olarak 14.05.2010 tarihine kadar verilecek olan Kurum Geçici Vergi Beyannamesinde İNDİRİMLER bölümünde 102 KOD numarası ile YATIRIM İNDİRİMİ satırına yer vererek Yatırım İndirimi tutarının kurum kazancından indirilmesine ve %30 oranında K.V. hesaplanmasına olanak verecek şekilde yeniden düzenlemiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığının yatırım İndiriminin 2010T.Yılı kazancından indirilmesine olanak tanıyan Kurum Geçici Vergi Beyannamesindekibu düzenlemesi ile ilgili olarak ,2009 T.Yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Devreden Yatırım İndirimi haklarını kullanamayan ve beyannamelerini ihtirazi Kayıt dilekçesi ile vermeyen ve dava açmayan mükelleflerin indiremedikleri yatırım indirim tutarını kullanma haklarını kaybetmiş mi olacaklardır. Kanımca; Gelir İdaresi Başkanlığı mükelleflerin yasalar önündeki eşitlik ilkesini ve yasal hak kayıplarının önlenmesini gözeterek, 2009 beyannamelerini ihtirazi kayıtla vermeyen ve dava açmayan mükelleflerin yatırım indirimi haklarının 2010 Kurum kazançlarından indirebilmelerine olanak tanıyacak ve bu konuda uygulamaya yön verecek Genel Tebliğle yada sirküler ile konuya açıklık getirilecektir. Aksi durumda mükelleflerin 2009 T.yılında beyan ettikleri kurum kazancından EBY nın düzenleniş şekli nedeniyleiradeleri dışında indirilemedikleri Yatırım İndirimi hakları yok olacak, kalan yatırım indirimi tutarını 2010 kurum kazancından indirim konusu yapabileceklerdir..
Gelir ve Kurumlar vergisi Mükelleflerinin 2010 Geçici vergi dönemlerinde indirim konusu yapabilecekleri devreden yatırım indirimi tutarları ile ilgili olarak aşağıda yazılı hususları dikkat etmeleri gerekmektedir
a-)G.V.K. Geçici 61.Madde Kapsamında,24.04.2003 Tarihinden Önce Yapılan Başvurulara Göre Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeli Yatırımlar.
Mükellefle G.V.K.nun Geçici 61. maddesi kapsamında yapılan yatırımlar nedeniyle hesaplanan ve kazanç yetersizliği nedeniyle kullanılamayıp 2008 yılından devredenden yatırım indirimi tutarlarını 2009 T.yılı için belirlenen yeniden değerleme oranında (%2,2) arttırmaları gerekmektedir. Ayrıca 2010 1.Geçici Vergi Dönemi için belirlenecek olan yeniden değerleme oranında da artış yapacaklardır.
b-)Gelir Vergisi Kanunu’nun kaldırılan 19 uncu Maddesi Kapsamında Yapılan Yatırımlar.
Mükellefler G.V.K.nun 19 uncu maddesi kapsamındaki yatırımlarla ilgili olarak gerçekleşen harcamalar üzerinden % 40 oranında hesaplanan, ancak kazancın yetersiz olması nedeniyle dikkate alınamayan ve indirilemeyen 2008 yılından devreden yatırım indirimi tutarını, ,2009 ylı için üretici fiyatları genel endeksinde meydana gelen artış oranında (% 5,93) arttırarak dikkate alacaklardır. Ayrıca 2010 1.Geçici Vergi Dönemi için belirlenecek olan ÜFE oranında da artış yapacaklardır. Bu kapsamda indirim konusu yapılan yatırım indiriminden stopaj yapılmayacaktır.
YATIRIM İNDİRİMİNDE MAHSUP VE STOPAJ :
- Mükellefin 24.04.2003 tarihinden önce (61.Mad. Kapsamında) ve bu tarihten sonra geçerli olan hükümlere G.V.K. Geç. 19.mad. göre belirlenen yatırım indirimi istisnası bulunması durumunda hangisine öncelik vereceğini kendisi saptayacak ve takip eden dönemlerde de aynı tercihini sürdürecektir.
- Mükellefin birden fazla teşvik belgesi olması veya teşvik belgesiz harcamalar olması halinde; aynı gruba giren yatırım indirimi tutarları teşvik belgelerinin tarihine göre veya teşvik belgesiz harcamaların dönem sırasına göre indirebileceklerdir.
- Mükellefler yatırım indirimi tutarının tamamının kullanamamaları durumunda ilgili dönemde indirim konusu yapılacak tutarın tespitinde; öncelikle yatırım indirimlerini tevkifatlı ve tevkifatsız olarak iki bölüme ayıracaklardır. Mükellefler öncelikle %19,8 stopajlı (61.mad. kapsamında) yatırım indirimi hakkını kullanmak isterse, teşvik belgesinin tarih sırasına göre indirimini gerçekleştirecek, daha sonra kalan kurum kazancından yine tarih sırasına göre tevkifatsız yatırım indirimlerini kullanacaklardır.
- Mükelleflerin, yatırım indirimi dışında indirim ve istisnaları bulunması halinde,önce diğer istisnalar, sonra yatırım indirimi haklarını kullanacaklardır..
- Mükellefler ;2010 yılı için Yatırım indiriminden yararlandıkları takdirde, Gelir Vergisi Kanununun Geçici 69 uncu maddesi uyarınca; kurumlar vergisi mükellefleri % 30 kurumlar vergisi oranını, indirimin uygulandığı yıl kazançlarına uygulamak suretiyle anılan yıllara ait kurumlar vergilerini hesaplayacaklardır Bu hesaplama yapılırken yararlanılacak yatırım indirimi tutarının Kurum kazancının 1/3 den az olması durumunda mükellefe vergisel bir avantaj sağlamayacağının dikkate alınması gerekmektedir Stopaj kapsamındaki yatırım indiriminde mükellef kurumun avantajı yaklaşık bir yıl sonra yararlandığı yatırım indirimi üzerinden vergi ödenmesi nedeniyle vergi erteleme hakkı elde edecek ayrıca stopajlı yatırım indirim istisnası nedeniyle doğan kar payı dağıtımında ise %15 oranında stopaj kesintisi yapılmamış olacaktır.
- Yatırım indirimi istisnasından yararlanacak olan Gelir vergisi mükellefleri ise 31/12/2005 tarihinde yürürlükte bulunan vergi tarifesini uygulayacaklardır.
KAYNAKÇA :
193 s.G.V.K.-187 Nolu G.V.K. Genel tebliği-392 VUK Genel Tebliği-23 No’lu G.V. sirküleri.3 No’lu K.V. Sirküleri
